Historia rozwoju Ju-Jitsu w Polsce

Ju Jutsu należy do najwcześniej w Polsce poznanych i uprawianych sztuk walk wręcz. Z braku wiarygodnych faktograficznych materiałów źródłowych trudno określić dokładną datę „przeszczepienia” tego systemu na polski grunt. Jednak już pod koniec XIX w. nieliczni z Polaków uczący się w Europie Zachodniej (Anglia, Niemcy, Francja, Szwajcaria, Austria) mieli kontakt z tą sztuką walki za sprawą przebywających tam Japończyków, nauczających policjantów i żołnierzy.

Jeszcze jednym źródłem informacji o jujutsu byli Polacy biorący udział w wojnie rosyjsko-japońskiej. W latach zaborczej polityki caratu na Dalekim Wschodzie, w czasie wizyty Piłsudskiego w Tokio i podczas strajków i rewolucji w 1905 r. wielu Polaków miało bezpośredni kontakt z Japończykami znającymi Ju Jutsu.

To, że nie znamy dokładnych dat i nazwisk polskich pionierów jujutsu, wynika m. in. z ówczesnej sytuacji politycznej (ale nie tylko). Istniała także swoista „izolacja” – o pewnych rzeczach mówiono tylko w zamkniętych kręgach towarzyskich. Jednak część informacji przedostała się do szerszego grona i spowodowała wzrost zainteresowania tym tematem. Sprzyjały temu głównie sprawozdania i informacje w prasie, opisujące skuteczność japońskiej sztuki walki.

Znana jest pierwsza pisemna wzmianka o tej egzotycznej wówczas dla Polaków sztuce walki. Można ją znaleźć w książce Gustave’a Weulersse pt. „Współczesna Japonia”, wydanej w 1904 r. nakładem spółki Gebethner i Wolff w Krakowie, jako bezpłatny dodatek dla prenumeratorów ,,Tygodnika Ilustrowanego”. Z francuskiego przetłumaczył ją Jan Lorentowicz.

Istotny wpływ na autorów polskich miało pierwsze wydanie w 1905 r. w Nowym Jorku, (znanej także w Europie) książki pt. „The Complete Kano Jiu-Jitsu (Judo)”. Jej autorami byli Harry Irving Hancock i Katsukuma Higashi. Książka ta najprawdopodobniej została oparta na wybranych i zmodyfikowanych technikach systemu tsutsumi hozan -r yu, który ćwiczył Higashi.

Inne znaczące pozycje dla polskich pionierów to wydane w 1905 r. w Stuttgarcie książki:

• pierwsza – pt. „Dschiu-Dschitsu. Die Quelle japanischer Kraft. Methodische Kórpersthlung und Athletische Kunstgriffe der Japaner”, której autorem był H. lrving Hancock (wyd. J. Hoffmann);
• druga – pt. „Katsukuma Higashi – Das Kano Jiu-jitsu”, autorstwa Dr. Erwina MIza opartej na oryginale Hancocka i Katsukumy.